Η ακτινοθεραπεία αποτελεί προφυλακτική θεραπεία στον καρκίνο του μαστού, γίνεται μετά την χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου και είναι γνωστή ως επικουρική ακτινοθεραπεία. Όταν η χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την ογκεκτομή με διατήρηση του μαστού, σχεδόν πάντοτε ακολουθείται από ακτινοθεραπεία. Μετά από μαστεκτομή (αφαίρεση ολόκληρου του μαστού) η ακτινοθεραπεία γίνεται μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως όταν υπάρχει διασπορά του καρκίνου στους λεμφαδένες της μασχάλης
Ακτινοθεραπεία
Ακτινοθεραπεία
Η ακτινοθεραπεία αποτελεί προφυλακτική θεραπεία στον καρκίνο του μαστού, γίνεται μετά την χειρουργική αντιμετώπιση της νόσου και είναι γνωστή ως επικουρική ακτινοθεραπεία.
Όταν η χειρουργική αντιμετώπιση περιλαμβάνει την ογκεκτομή με διατήρηση του μαστού, σχεδόν πάντοτε ακολουθείται από ακτινοθεραπεία.
Μετά από μαστεκτομή (αφαίρεση ολόκληρου του μαστού) η ακτινοθεραπεία γίνεται μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως όταν υπάρχει διασπορά του καρκίνου στους λεμφαδένες της μασχάλης.
Σπάνια η ακτινοθεραπεία χορηγείται χωρίς να έχει προηγηθεί αφαίρεση του όγκου, σε περιπτώσεις ανεγχείρητου καρκίνου, με στόχο τον τοπικό έλεγχο της νόσου.
Ακτινοθεραπεία μετά από ογκεκτομή.
Η ακτινοθεραπεία έχει σαν στόχο να μειώσει κατά πολύ την πιθανότητα να εμφανιστεί ξανά η νόσος στον μαστό που έχει χειρουργηθεί.
Ο κίνδυνος επανεμφάνισης καρκίνου στον χειρουργημένο μαστό, αν δεν γίνει ακτινοθεραπεία, μπορεί να φτάσει σε ορισμένες περιπτώσεις και το 30%.
Μετά από ακτινοθεραπεία ο κίνδυνος αυτός είναι περίπου 4-7%.
Σε πολύ επιλεγμένες ασθενείς με μηδαμινό κίνδυνο επανεμφάνισης της νόσου μπορεί να αποφευχθεί η ακτινοθεραπεία.
Ακτινοθεραπεία μετά από μαστεκτομή.
Γίνεται στις περιπτώσεις εκείνες που ο καρκίνος έχει διασπαρεί στους λεμφαδένες της μασχάλης ή όταν ο όγκος έχει επεκταθεί στο δέρμα του μαστού ή στο θωρακικό τοίχωμα.
Στόχος της ακτινοθεραπείας είναι να εμποδίσει την επανεμφάνιση του καρκίνου στο δέρμα, στο θωρακικό τοίχωμα ή σε λεμφαδένες σε περιοχές κοντινές προς το μαστό.
Τοξικότητα ακτινοθεραπείας
Η ακτινοθεραπεία είναι τοπική θεραπεία και οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι τοπικές και αφορούν την περιοχή που ακτινοβολείται.
Σπάνια οι ασθενείς περιγράφουν αίσθημα κόπωσης κατά την διάρκεια της θεραπείας.
Από τις ανεπιθύμητες ενέργειες κάποιες εμφανίζονται αμέσως μετά την ακτινοθεραπεία (πρώιμες) και κάποιες πολύ αργότερα έως και χρόνια μετά (όψιμες).
Από τις πρώιμες παρενέργειες οι πιο συχνές είναι η ερυθρότητα (κοκκίνισμα) του δέρματος και το οίδημα (πρήξιμο) του μαστού.
Το έγκαυμα του δέρματος μετά από ακτινοθεραπεία είναι σπάνιο και μοιάζει με το έγκαυμα μετά από έκθεση στον ήλιο.
Οι παρενέργειες αυτές συνήθως υποχωρούν μετά από λίγους μήνες.
Από τις όψιμες παρενέργειες συχνότερες είναι η αλλαγή στο χρώμα (πιο σκούρο) και στην υφή (πιο σκληρό) του δέρματος και η απώλεια του χρώματος (αποχρωματισμός) της θηλής και της θηλαίας άλω.
Αλλαγές στο μέγεθος του μαστού (συχνότερα μείωση του μεγέθους) μπορεί να εμφανισθούν χρόνια μετά τη θεραπεία.
Μια σοβαρότερη επιπλοκή είναι η εμφάνιση πνευμονίας (μετακτινική πνευμονία) λόγω συμμετοχής μικρού τμήματος του πνεύμονα στο πεδίο ακτινοβόλησης.
Αυτή η επιπλοκή, με τις σύγχρονες τεχνικές ακτινοβόλησης, είναι πλέον πολύ σπάνια.